Dziś chciałabym przybliżyć postać co prawda czasowo odległą, ale o dużym znaczeniu zarówno historycznym, jak i biograficznym dla naszego miasta. Prezentację dzisiejszego bohatera oparłam na opracowaniu p. Wacławy Szelińskiej Izajasz Boner, augustianin, które ukazało się w Analecta Cracoviensia XXIX 1997.

Izajasz Boner, a prawdopodobnie Ambroży Boner, urodził się w Krakowie około 1400 r. Rodzina Bonerów miała przybyć do Krakowa z nadreńskiego miasta Landau, prawdopodobnie około roku 1363.

Niewiele, a raczej nic nie wiemy o rodzicach Izajasza, najprawdopodobniej ojciec miał na imię Mikołaj i był szanowanym obywatelem miasta, piastującym ważne funkcje publiczne.

Około 1419 r. Ambroży wstąpił do zakonu augustianów przy kościele świętej Katarzyny na Kazimierzu. Wówczas podczas święceń przyjął imię Izajasz, nawiązując być może do postaci starotestamentowego proroka. Prawdopodobnie wykazywał się dużymi zdolnościami i zaletami umysłu, gdyż został skierowany przez generała zakonu do odbycia wyższych studiów teologicznych do augustiańskiego instytutu naukowego w Padwie, a następnie jako lektor teologiczny do prowadzenia kursów teologicznych.

Studia na Uniwersytecie Krakowskim Izajasz rozpoczął w1443r., a 5 lat później otrzymał tytuł doktora wydziału teologicznego. Był aktywnym członkiem augustiańskiego zakonu, brał czynny udział w tworzeniu prawnych dokumentów zakonnych i angażował się w sprawy administracyjne klasztoru. Bardzo wysoko była oceniana jego działalność duszpasterska oraz naukowo-dydaktyczna. Prowadził wykłady dla współbraci zakonnych oraz głosił kazania dla wiernych, edukował i kształcił nowicjuszy. Miały one moralizatorski charakter, piętnował występki i grzechy oraz namawiał do prowadzenia skromnego, bogobojnego życia. Sam zresztą swoją postawą dawał przykład, czynnie brał udział w pracach na rzecz ubogich i samotnych, wspierał potrzebujących, organizował pomoc dla chorych i niepełnosprawnych. Wobec wszystkich mu nieprzychylnych przyjmował postawę pełną pokory, często podobno padał przed nimi na kolana i prosił: Przebacz, bracie mnie grzesznikowi, ponieważ Boga mego i ciebie bracie mocno obraziłem. Przebacz bracie mój i występek mi daruj, ponieważ ciężko cię skrzywdziłem.

Prowadził życie naznaczone rygorystycznymi obowiązkami i dyscypliną zakonną, pościł, umartwiał się, poświęcał czas na wielogodzinne modlitwy i medytacje. Jak twierdzili mu współcześni, często chodził – nawet zimą – bez obuwia, jako przejaw gorliwości, poświęcenia i pokory. Był podziwiany przez współbraci i wiernych i stawiany jako wzór do naśladowania.

Podobno na dziesięć lat przed śmiercią, kiedy był już w wieku senioralnym i o słabym zdrowiu, doznał podczas snu widzenia Matki Boskiej w towarzystwie św. Stanisława i królewicza Kazimierza oraz św. Jadwigi, Salomei i Kingi. Usłyszał wówczas: Izajaszu sługo mój miły, bądź gotów już teraz posiąść Królestwo Boże od początku świata przez Boga wszystkim świętym przygotowane.

Izajasz zmarł 8 lutego 1471 r., żegnając się uprzednio z braćmi zakonnymi tymi słowami: ...Bóg ojców naszych niech obdarzy was swoim świętym pokojem, da wam bojaźń bożą, braterską miłość, świętą cierpliwość, wytrwałość w posłuszeństwie, wiarę, nadzieję i miłość... Jego słowa tuż przed odejściem brzmiały: W ręce Twoje, Panie Jezu Chryste, Synu Boga i Dziewicy Marii polecam ducha mego.

Ciało Izajasza zostało złożone w kaplicy kościoła św. Katarzyny. Izajasz cieszył się opinią świętego jeszcze za swojego życia, ale po śmierci zaczął się szerzyć kult jego świętości.

Zebrana dokumentacja jest bardzo bogata w świadectwa cudownych uzdrowień za sprawą Izajasza, jak choćby: Piotr Janocki młodzian w 1603 roku bardzo ciężką chorobą złożony, uczyniwszy ślub odwiedzenia grobu sługi Bożego Izajasza, natychmiast ozdrowiał, i ślubu swego z radością dopełnił, ofiarując dwie świece i jałmużnę na Mszę św. Czy w 1621 roku 7 listopada P. Wawrzyniec Szafraniec szlachcic, paraliżem tknięty, długi czas ponosił tę chorobę; kazał się przynieść do kościoła św. Katarzyny, przed obraz Najświętszej Panny Maryi; długo się z wielką ufnością modlił blisko grobowca bł. Izajasza, około jedenastej godziny kazał się położyć krzyżem na ziemię; a kiedy miał wstać z modlitwy, nagle uczuł w sobie władzę i moc, której przedtem zupełnie był pozbawiony; wstał o własnej sile i poszedł do domu uzdrowiony. Na podziękowanie za odebrane od Boga dobrodziejstwo zakonnicy odśpiewali Te Deum, a na obrazie odmalowana została tego cudu pamiątka (Żywoty Świętych Patronów polskich, X. Piotr Pękalski, Kraków 1862, s. 13–36).

Podejmowane przez zakon augustianów starania o beatyfikację Izajasza sprawiły, iż proces beatyfikacyjny rozpoczął się w 1997 r. Rok wcześniej, z inicjatywy kardynała Franciszka Macharskiego, papież Jan Paweł II wyraził formalną zgodę na oddawanie kultu publicznego i kościelnego Izajaszowi Bonerowi na terenie archidiecezji krakowskiej. Od tego czasu pozostaje on, wspólnie z Matką Boską Pocieszenia, św. Katarzyną Aleksandryjską oraz św. Ritą patronem parafii św. Katarzyny w Krakowie.

D.K.