Na wspomnienie o św. Mikołaju roztaczają się przed nami ciepłe obrazy z dzieciństwa, gdy z pewnym niepokojem, ale i poruszeniem serca czekaliśmy na „ślady” tego niezwykłego Świętego w naszym domu. Przyniesie rózgę czy nie? Podłoży paczkę w pokoju czy w korytarzu? Kiedy to się stanie? Czy tym razem uda się go zobaczyć?

Wiemy o nim bardzo niewiele. Pochodził z Grecji z miasta Patras, gdzie urodził się ok. 270 r. jako wymodlone przez długie lata, jedyne dziecko zamożnych rodziców. Osierocili Mikołaja podczas zarazy. Mikołaj łączył szczerą pobożność z hojnością i mimo śmierci najbliższych osób zachował wrażliwość serca na ludzkie cierpienia. Chętnie dzielił się z potrzebującymi. Miał ułatwić zamążpójście trzem córkom zubożałego szlachcica, podrzucając im skrycie pieniądze. Został wybrany na biskupa miasta Miry (obecnie Demre w południowej Turcji), podbił sobie serca wiernych nie tylko gorliwością pasterską, ale także troskliwością o ich potrzeby materialne. Cuda, które czynił, przysparzały mu jeszcze większej chwały. Kiedy cesarz Konstantyn I Wielki skazał trzech młodzieńców z Miry na karę śmierci za jakieś wykroczenie, nieproporcjonalne do aż tak surowego wyroku, św. Mikołaj udał się osobiście do Konstantynopola, by uprosić dla nich ułaskawienie.

Przypisywano jego miłości do Boga szczególne znaki: modlitwą ratował rybaków od utonięcia w czasie gwałtownej burzy. W czasie zarazy usługiwał zarażonym z narażeniem własnego życia. Podanie głosi, że wskrzesił trzech ludzi, zamordowanych w złości przez hotelarza za to, że nie mogli mu zapłacić należności.

Tradycja zalicza go również do uczestników soboru w Nicei w 325 r. Dał się wówczas poznać jako żarliwy obrońca chrześcijańskiej ortodoksji, przemawiając przeciwko Ariuszowi. Zmarł 6 grudnia 343 r. Pochowany został w swoim rodzinnym mieście.

Jak podaje tradycja, gdy jego ciało ze czcią zostało złożone w marmurowym grobowcu, wytrysnęły spod niego dwa cudowne źródła – z jednego płynęła oliwa, z drugiego zaś najczystsza woda. Kiedy w XI wieku Turcy zawładnęli Mirą, relikwie św. Mikołaja dzięki staraniom włoskich marynarzy zostały przewiezione do miasta Bari. Zbudowano tam bazylikę dla jego grobu. W uroczystościach poświęcenia grobowca Mikołaja w Bari w dniu 29 września 1089 r. uczestniczył osobiście papież Urban II.

Jest wzorem cichego i dyskretnego wspierania potrzebujących. Bez rozgłosu, bez autoreklamy, ewangelicznie. Dlatego stał się bardzo popularnym świętym. W XIII wieku pojawił się zwyczaj rozdawania w szkołach pod patronatem św. Mikołaja stypendiów i zapomóg. O popularności św. Mikołaja jeszcze dzisiaj świadczy piękny zwyczaj przebierania się ludzi za św. Mikołaja i rozdawanie dzieciom prezentów. Ciekawe, że nim „przebił” go swoją skutecznością św. Antoni Padewski, św. Mikołaj był wzywany we wszystkich naglących potrzebach. Kochał Boga i działał zawsze w imię sprawiedliwości i miłosierdzia, a przeciw nikczemności i wiarołomności. Pokazał nam, w jaki sposób godnie korzystać z Bożych darów i mądrze udzielać z nich pomocy potrzebującym.

ks. Mirosław Czapla
na podstawie: brewiarz.pl, mikolaj.org.pl